Analizowanie INCI, czyli jak czytać skład kosmetyków?

[2023-03-05] Czy wiecie, co oznacza INCI? Jakie składniki najczęściej występują w składzie kosmetyków? Jak efektywnie go odczytywać? Dowiedz się więcej!

Co oznacza skrót INCI?

Skrót INCI pochodzi od słów International Nomenclature of Cosmetic Ingredients. Oznacza on nic innego, jak spis wszystkich substancji, które znajdziemy w danym kosmetyku. Obowiązujące prawo nakazuje, aby wszystkie kosmetyki w krajach Unii Europejskiej miały podany spis składników kosmetycznych na opakowaniu lub w ulotce załączonej do produktu kosmetycznego.

W INCI spis składników kosmetycznych jest przedstawiony za pomocą angielskich nazw związków chemicznych i łacińskich nazw roślin. Ten międzynarodowy system został stworzony do ujednolicenia nazewnictwa substancji kosmetycznych na całym świecie, co umożliwia łatwe ich porównywanie.

INCI to nie tylko sucha lista składników, ale również źródło fascynujących informacji o naturze i właściwościach tych składników. Dzięki temu możemy zrozumieć, jakie składniki są używane w naszych kosmetykach i jak działają na naszą skórę. Dzięki czemu możemy również zrozumieć, jakich składników powinniśmy unikać, szczególnie jeśli mamy wrażliwą skórę lub skłonność do alergii. Dzięki temu możemy dokonywać świadomych wyborów i wybierać kosmetyki, które najlepiej odpowiadają naszym potrzebom.

Jak czytać etykiety kosmetyków?

Składniki w INCI są ułożone w kolejności od największych do najmniejszych ilości. Jedyny wyjątek to składniki, które mają stężenie mniejsze, niż 1% - te mogą być wymienione w dowolnej kolejności. Kiedy jakiś składnik znajduje się na początku składu to możemy przypuszczać, że jego dodatek w kosmetyku jest na tyle spory, aby mógł zadziałać. Substancja, która znajduje się na końcu listy lub jako pozycja środkowa, ale za konserwantami czy substancjami zapachowymi, raczej nie ma możliwości zadziałać intensywnie.

Czytanie INCI może być przydatne, kiedy szukamy lub unikamy konkretnego składnika, jednak na jego podstawie możemy stwierdzić jedynie jakie składniki zostały wykorzystane przy produkcji danego kosmetyku. Bez doświadczenia i zaawansowanej wiedzy z dziedziny chemii kosmetycznej nie jesteśmy w stanie w pełni trafnie ocenić jak połączenie konkretnych składników wpłynie na naszą skórę.

W Internecie znajdziemy kilka stron, na których możemy wykonać analizę kosmetyku. Jeśli jednak chcemy mieć ogólne pojęcie o rozszyfrowaniu etykiety kosmetyku lub nauczyć się analizować skład samodzielnie to warto zwrócić uwagę na powtarzające się nazewnictwo w INCI. Przykładowo:

• OIL – oleje roślinne i olejki eteryczne, np. Sunflower Seed Oil – olej słonecznikowy
• EXTRACT – ekstrakty z roślin, np. Algae Extract – ekstrakt z Alg
• ACID – kwasy, np. Mandelic Acid – kwas migdałowy
• słowa z końcówką -CONE, -SILOXANE, -CONOL – silikony, np. Dimethicone
• słowa z końcówką -OL lub zawierające w nazwie ALCOHOL - to alkohole, warto jednak zauważyć, że nie wszystkie alkohole są szkodliwe dla skóry, a niektóre z nich są wręcz korzystne dla kondycji skóry, np. alkohol cetylowy czy alkohol stearylowy, które działają jako emolienty i zmiękczają skórę.

Dodatkowo warto pamiętać o nazwach składników, które bardzo często pojawiają się na etykietach:

• Aqua - to po prostu woda, która jest jednym z najczęstszych składników w kosmetykach.
• Glycerin - to gliceryna, która jest substancją nawilżającą i zmiękczającą skórę.
• Cetyl alcohol - to alkohol cetylowy, który jest stosowany jako emolient, czyli substancja zmiękczająca i wygładzająca skórę.
• Stearic acid - to kwas stearynowy, który jest stosowany jako substancja zwiększająca gęstość i konsystencję kosmetyków.
• Glyceryl stearate - to stearynian glicerolu, który jest używany jako emulgator, czyli substancja, która umożliwia mieszanie się składników kosmetyku.
• Tocopherol - to witamina E, która działa jako antyoksydant, chroniący skórę przed wolnymi rodnikami.
• Retinol - to witamina A, która jest stosowana w kosmetykach przeciwzmarszczkowych ze względu na swoje właściwości regenerujące i stymulujące produkcję kolagenu.
• Sodium lauryl sulfate - to siarczan laurylu sodu, który jest stosowany jako substancja pianotwórcza i myjąca.
• Parfum - to po prostu zapach, który może składać się z wielu różnych składników.
• Phenoxyethanol - to konserwant, który jest stosowany w kosmetykach do zapobiegania wzrostu bakterii i grzybów.

Aby właściwie analizować skład INCI to, oprócz rozpoznania konkretnych substancji w danym produkcie, należy też znać ich właściwości i określić czy dany składnik będzie odpowiadał potrzebom naszej skóry. Należy pamiętać, że ocena poszczególnych składników nie zawsze trafnie wpływa na ocenę działania konkretnego kosmetyku, w szczególności bez fachowej wiedzy, jednak może być naprawdę przydatna w przypadku np. uczulenia na konkretną substancję lub unikania jakiegoś składnika z innych przyczyn w swojej pielęgnacji.

Jak dzielimy składniki zawarte w kosmetyku?

Skład kosmetyku najczęściej możemy podzielić na kilka kategorii:

• Składniki aktywne to składniki, które są „sercem” kosmetyków. To właśnie one w dużej mierze warunkują skuteczność i działanie kosmetyku. Tą kategorię substancji możemy również podzielić według funkcji i kierunku działania, np. składniki nawilżające, łagodzące, antybakteryjne i wiele innych. To na nich należy skupić się najbardziej, aby dostosować kosmetyk do potrzeb naszej skóry.
• Substancje bazowe to substancje, które stanowią podstawę kosmetyku i określają jego formę np. kremu, żelu, balsamu. Mogą to być np. woda, oleje roślinne, alkohole.
• Substancje pomocnicze to substancje, które mają za zadanie ułatwić proces produkcji kosmetyku, jego stabilizację oraz wchłanianie przez skórę. Mogą to być np. emulgatory, konserwanty, substancje zagęszczające, czy substancje zwiększające lepkość.
• Składniki dodatkowe to substancje, które dodawane są do kosmetyków w celu poprawy ich wyglądu, zapachu, konsystencji lub właściwości. Mogą to być np. barwniki, substancje zapachowe, filtry UV, substancje matujące, substancje złuszczające, substancje rozjaśniające, czy substancje antybakteryjne.

Czego unikać w składzie kosmetyków?

Unikanie pewnych składników w kosmetykach może pomóc w zapobieganiu podrażnień skóry, alergii i innych problemów skórnych. Oto niektóre składniki, których warto unikać:

1. Parabeny - to grupa konserwantów, które wykazują właściwości hormonalne. Mogą one zakłócać równowagę hormonalną organizmu.
2. SLS (sodium lauryl sulfate) i SLES (sodium laureth sulfate) - to substancje myjące, które mogą prowadzić do podrażnień i przesuszenia skóry.
3. Silikony - to składniki, które nadają kosmetykom gładkość i połysk. Mogą one jednak przyczyniać się do zatykania porów, co może prowadzić do trądziku i innych problemów skórnych.
4. Wazelina - to składnik, który często stosowany jest w produktach do pielęgnacji skóry, jednakże może on zatykać pory i prowadzić do powstawania niedoskonałości skórnych.
5. Alkohol denat. - to składnik, który może przesuszać skórę i prowadzić do podrażnień.
6. Perfumy i olejki zapachowe - to składniki, które często powodują alergie i podrażnienia skóry.

Które składniki są warte zainteresowania?

Jak zawsze odpowiedź na tego typu pytanie jest bardzo złożona, ponieważ zależy od naszych własnych preferencji i potrzeb naszej skóry. Jednak możemy wymienić kilka grup składników, które powinny sprawdzić się przy każdym typie cery. Są to:

• Substancje nawilżające - takie jak kwas hialuronowy, gliceryna, alantoina, mocznik i ceramidy - które pomagają utrzymać wilgotność w skórze.
• Antyoksydanty - takie jak witamina C, witamina E, koenzym Q10 i kwas ferulowy - które pomagają chronić skórę przed szkodliwymi wolnymi rodnikami.
• Kwasy owocowe - takie jak kwas glikolowy, mlekowy i salicylowy - które pomagają złuszczać martwe komórki skóry i poprawiają jej teksturę.
• Peptydy - takie jak matrikyny, pentapeptydy i heksapeptydy - które pomagają pobudzić produkcję kolagenu i elastyny w skórze.
• Koenzymy, które pomagają zwiększyć energię komórek skóry i poprawiają jej metabolizm.
• Oleje roślinne - takie jak olej arganowy, olej jojoba i olej z pestek winogron - które dostarczają skórze cennych składników odżywczych i pomagają wzmocnić jej barierę ochronną.
• Filtry UV, które pomagają chronić skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV.

Warto jednak pamiętać, że każda skóra jest inna i może reagować inaczej na różne składniki. 

Które substancje najczęściej uczulają?

Wiele różnych substancji może wywoływać alergie skórne u ludzi, a ich reakcja może się różnić w zależności od indywidualnej wrażliwości skóry. Niektóre z substancji, które często są uważane za alergeny skórne, to:

1. Parabeny, czyli powszechne konserwanty, które są często stosowane w kosmetykach. 
2. Perfumy - to substancje zapachowe, które są dodawane do wielu kosmetyków. 
3. Lanolina - to składnik, który jest pozyskiwany z wełny owiec i często jest stosowany jako emolient w kosmetykach.
4. Kwas salicylowy - to składnik, który jest stosowany w produktach przeciwtrądzikowych i przeciwstarzeniowych. Może wywoływać reakcje alergiczne u osób z wrażliwą skórą.
5. Metale ciężkie - takie jak nikiel, chrom i kobalt - mogą być dodawane do niektórych kosmetyków jako barwniki i konserwanty.

Dodatkowo warto pamiętać, że również składniki naturalne mogą wywoływać alergię i podrażniać skórę. Niektóre osoby mogą być uczulone na składniki naturalne, takie jak olejek z drzewa herbacianego, aloes, miód, propolis, anyż, eukaliptus czy kofeina.

Wiele roślin i substancji naturalnych zawiera również związki chemiczne, które mogą powodować reakcje skórne u osób wrażliwych. Ponadto, składniki naturalne, takie jak oleje roślinne, mogą być bardziej trudne do wchłonięcia przez skórę niż składniki syntetyczne, co może prowadzić do zatykania porów, podrażnień i zaczerwienień.

Dlatego też, osoby z wrażliwą skórą powinny uważać na składniki naturalne. Zawsze należy przetestować produkt na małej powierzchni skóry przed rozpoczęciem stosowania na całym ciele.

Świadomy wybór to podstawa

Sprawdzanie i analizowanie etykiet kosmetyków prowadzi do świadomego wyboru kosmetyków zawierających substancje aktywne dopasowanych do potrzeb naszej skóry. Czytając INCI mamy też możliwość niestosowania kosmetyków ze składnikami, które potencjalnie mogą nas uczulić lub podrażnić.

Należy pamiętać o tym, że każda skóra jest inna i może różnie reagować na ten sam składnik. Aby zyskać wprawę w wybieraniu kosmetyków, które będą służyć naszej skórze najlepiej analizować ich skład i czytać o właściwościach różnych substancji. Badania nad wieloma substancjami cały czas trwają i opinie naukowe na ten temat mogą się zmieniać, dlatego warto aktualizować swoją wiedzę na temat poszczególnych składników.